Akreditasyonun bir sonraki aşamasını, Laboratuvar arasında gerçekleştirilen “Yeterlilik Deneyleri ve Karşılaştırma Ölçümleri” oluşturur. Bu şekilde laboratuvarda gerçekleştirilen kalibrasyonların, beyan edilen ölçüm belirsizliği dahilinde gerçekleştirildiği teyit edilir.
Laboratuvar, bu (LAK) karşılaştırmalardan kabul edilebilir bir sonuç almadan akreditasyon belgesi alamazlar. TÜRKAK’ ın yeterlilik deneyleri ve karşılaştırma ölçümleri ile ilgili kriterleri “P704 Yeterlilik Deneyleri ve Laboratuvarlar arası Karşılaştırma Programları Prosedürü nde belirtilmektedir.
TS EN ISO/IEC 17043 standardına göre LAK testi, önceden belirlenmiş koşullara uygun olarak iki veya daha fazla laboratuvar aynı veya benzer maddelerdeki ölçüm ve/veya test sonuçlarını karşılaştırarak değerlendirmesidir.
YT, laboratuvarın yaptığı ölçüm ve analizlerin yöntemi, personellerin teknik eğitimi, standartların izlenebilirliği ve ölçüm belirsizlikleri hakkında bilgi edinmesini sağlar. Özetle ilgili test ve/veya ölçüm ile ilgili kullandığı yöntemlerin doğruluğunu tayin eder.Öncelikle karşılaştırma yapılacak büyüklüğün doğru tespit edilmesi önemlidir. Örneğin 100 MPa basınç aralığında akredite olmuş bir laboratuvarın 10 MPa basınç aralığında karşılaştırmaya girmiş olması yeterli midir? Laboratuvarın beyan etmiş olduğu kapsamın 1/10 kadar girmiş olduğu karşılaştırmalı ölçüm ve sonucu 100 MPa basınç aralığında beyan etmiş olduğu belirsizliği kapsamayacak ancak laboratuvarın karşılaştırmalı ölçüm tecrübesi elde etmiş olduğunun doğal bir göstergesi olacaktır.
Karşılaştırma Ölçümleri
Öncelikle laboratuvarlar arası karşılaştırmanın bir sınav olmadığı unutulmamalıdır. Laboratuvarın vermiş olduğu hizmet kalitesinin bir göstergesi olarak laboratuvarın ve hizmet alan son kullanıcının ölçümlerin güvenilirliğine yönelik fikir edinmesini sağlar. EN17025 kalite standardının 5.9.1 maddesine göre laboratuvarların akreditasyon kapsamında beyan ettikleri her ölçüm büyüklüğü için karşılaştırmalı ölçümlere katılmaları bir gereklilik olarak karşımıza çıkmaktadır. Akreditasyonun verilmesinde ve sürdürülebilirliğinde temel destek çalışmalardan biri olarak görülen laboratuvarlar arası karşılaştırma ölçümlerini teknik, idari ve uygulama açısından değerlendirmek ve genel bir perspektif kazandırmak tüm taraflar açısından yararlı olacaktır. Laboratuvarlararası karşılaştırmada esas aynı büyüklüğün aynı veya benzer kabul görmüş metotlar kullanılarak farklı laboratuvarlar tarafından ölçülmesi ve sonuçların beyan edilmesidir. Bu nedenle gerek temel gerekse türetilmiş birimlerde yapılan her karşılaştırmalı ölçümde temel prensiplerin aynı olduğunu söylemek mümkündür. Seçilen transfer cihaz önceden belirlen protokol dâhilinde katılımcı laboratuvarlar arasında dolaştırılmak suretiyle ölçümler alınarak sonuçlar koordinasyonu sağlayan laboratuvara bildirilir. Koordinasyonu sağlayan laboratuvar yaygın olarak pilot laboratuvar olarak adlandırılmaktadır. Sonuçları gizlilik içinde toplar ve değerlendirerek laboratuvarların almış olduğu ölçüm sonucunun denklik derecesini belirler.
Bize UlaşınMetrolog
TÜRKAK tarafından akredite olmak isteyen veya akreditasyon statülerini devam ettirmek isteyen laboratuvarların ve gerektiğinde muayene kuruluşlarının iştirak etmesi gereken yeterlilik deneyi ve Laboratuvarlar arası karşılaştırma (LAK) hizmetleri vermeyi amaçlar.
